Utrata przez Rosję polskich ziem w rezultacie traktatu brzeskiego, dekret Rządu Radzieckiego o anulowaniu wszystkich carskich traktatów, porażka niemieckiego i austro-węgierskiego imperium w pierwszej wojnie światowej stworzyły przesłanki do tego, żeby na mapie Europy znowu pojawiło się państwo polskie. 10 listopada 1918 roku do Warszawy przyjechał Józef Piłsudski, który został tymczasowym Naczelnikiem Państwa.

Po ogłoszeniu niepodległości Polski 11 listopada 1918 roku, Brześć znajdował się w niemieckich rękach. Zgrupowanie niemieckich wojsk Ober-Ost zajmowało teren na wschód od linii Bugu oraz rozległy przyczółek po zachodniej stronie rzeki obejmujące teren powiatu bialskiego. W grudniu 1918 roku niemiecki przyczółek zawęził się, a jego granica przebiegała na linii Pratulin – Zalesie – Kodeń. Utrzymanie przyczółka miało umożliwić Niemcom ewakuację wojsk z Ukrainy przez Brześć.

Przekraczając granicę w Terespolu turyści i podróżni są przekonani, że rzeka Bug między Terespolem a Brześciem jest rzeką graniczną między Polską a Białorusią, a w okresie PRL oddzielała nasz kraj od ZSSR. Wynika tak przecież z traktatów granicznych z lat 1945 i 1951. Nie jest to jednak zgodne ze stanem faktycznym, bo na odcinku około 3 kilometrów granica w Terespolu przebiega lądem, a nie rzeką.

Kolejka wąskotorowa łącząca twierdzę brzeską z miastem była istotnym elementem w życiu żołnierzy i mieszkańców zamkniętego garnizonu, jakim była twierdza brzeska. Jej istnienie doskonale wpisywało się w funkcjonowanie lokalnej społeczności w okresie międzywojennym, dając możliwość stosunkowo szybkiego przemieszczenia się do odległego ponad trzy kilometry miasta.